Pierwszy papieros, czynniki powodujące rozpoczęcie palenia
Z badań wynika, że średni wiek, w którym polskie nastolatki zaczynają używać jakichkolwiek produktów zawierających nikotynę to 13,8 lat. Jedna trzecia z nich swój pierwszy kontakt z nikotyną podejmuje za pośrednictwem e-papierosów - co dowodzi, papieros nie jest już więc jedynym sposobem, którym młodzież inicjuje nałóg.
Przytłaczająca większość dorosłych palaczy zaczęła palić przed 18 rokiem życia, a wielu z nich uzależniło się jeszcze przed ukończeniem szkoły średniej. Dlaczego więc dzieci w ogóle podnoszą tego papierosa?
- Ich rodzice są palaczami.
- Presja rówieśników — przyjaciele zachęcają ich do spróbowania papierosów i dalszego palenia.
- Postrzegają palenie jako sposób na buntowanie się i okazywanie niezależności.
- Uważają, że wszyscy inni palą i że oni też powinni.
- Przemysł tytoniowy zastosował sprytne taktyki marketingowe, aby dotrzeć do nastolatków.
- Cena jest na zbyt niskim poziomie, dzieciom łatwo jest pozwolić sobie na papierosy.
- Większość nastolatków po prostu lubi próbować nowych rzeczy, ale nie są wystarczająco dojrzali, by myśleć o długofalowych konsekwencjach.
Kto jest narażony na uzależnienie?
Każda osoba, która rozpocznie używanie wyrobów zawierających nikotynę. Badania naukowe udowadniają, że większość osób, które uzależniły się od papierosów, sięgnęły po pierwszego papierosa w wieku nastoletnim. Istnieje zależność, która wskazuje, że wcześniejsze rozpoczęcie palenia łączy się z większym ryzykiem uzależnienia.
Jak silnie uzależnia nikotyna?
Według danych przedstawionych przez American Cancer Society, w Stanach Zjednoczonych dwóch na trzech palaczy deklaruje, że chce rzucić palenie. Około połowa z nich podejmuje próby rzucenia każdego roku, jednak bardzo niewielu się to udaje. Jednym z powodów jest powstanie biologicznego uzależnienia od nikotyny, ale także silnej zależności psychologicznej związanej z paleniem papierosów. Niektóre osoby, paląc papierosy radzą sobie z emocjami czy sytuacjami społecznymi – nikotyna wpływa na ich nastrój i emocje. Dodatkowo, palenie papierosów może być kojarzone z pozytywnymi sytuacjami, np. wyjściem towarzyskim. W takim przypadku rzucenie palenia może być zdecydowanie trudniejsze.
Nikotyna jak narkotyk?
Rzucenie palenia może okazać się nawet trudniejsze od zaprzestania używania kokainy czy opiatów (heroina). Wyniki przeglądu 28 badań naukowych opisujących próby zaprzestania używania różnych substancji psychoaktywnych pokazały, że około 40% uzależnionych osób było w stanie przestać brać opiaty, 18% – zaprzestało pić alkohol, natomiast jedynie 8% badanych było w stanie rzucić palenie.
Dlaczego tak ciężko rzucić palenie?
Zaprzestanie, ale także ograniczenie palenia wiąże się z wystąpieniem objawów odstawiennych, zarówno od strony biologicznej, jak i psychologicznej. Z jednej strony organizm zostaje pozbawiony kolejnych dawek nikotyny, z drugiej zaś osoba chcąca rzucić palenie musi porzucić nawyk. Objawy odstawienne mogą występować do kilku tygodni od momentu zaprzestania lub ograniczenia palenia, osiągając krytyczny moment w około 2-3 dobie. Odstawienie nikotyny nie jest niebezpiecznie dla zdrowia, jednak objawy odstawienne mogą powodować wysoki dyskomfort u osoby rzucającej palenie – mogą wystąpić m.in. objawy takie jak:
- zawroty głowy;
- frustracja, złość, zniecierpliwienie;
- drażliwość;
- kłopoty ze snem;
- problemy z koncentracją;
- niepokój;
- zmęczenie;
- wzmożony głód i przybieranie na wadze;
- zaparcia;
- kaszel;
- ból gardła;
- ucisk w klatce piersiowej;
- depresja
